ချောမွေ့သောသံမဏိပိုက်များ၏စက်မှုဂုဏ်သတ္တိများ

စက်ပိုင်းဆိုင်ရာလုပ်ဆောင်ချက်ချောမွေ့သောသံမဏိပိုက်များသံမဏိ၏ ဓာတုဖွဲ့စည်းမှုနှင့် အပူကုသမှု စံနှုန်းများပေါ်တွင်မူတည်သည့် သံမဏိ၏ အဆုံးစွန်သော လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်း (စက်မှုလုပ်ငန်းဆောင်တာ) ကို သေချာစေရန် အရေးကြီးသော ပန်းတိုင်တစ်ခုဖြစ်သည်။သံမဏိပိုက်သတ်မှတ်ချက်တွင်၊ ဆန့်နိုင်အား (tensile strength၊ yield strength သို့မဟုတ် yield point၊ elongation)၊ မာကျောမှုနှင့် တာရှည်ခံမှုပန်းတိုင်များအပြင် အသုံးပြုသူများလိုအပ်သော အပူချိန်မြင့်မားခြင်းနှင့် အနိမ့်ပိုင်းလုပ်ဆောင်ချက်များကို မတူညီသောအသုံးပြုမှုလိုအပ်ချက်များအလိုက် သတ်မှတ်ထားပါသည်။

① ဆန့်နိုင်အား (σb)

နမူနာမှရရှိသော အမြင့်ဆုံးတွန်းအား (Fb) ကို နမူနာ၏ ဆန့်နိုင်အား (σ b)၊ N တွင် ပိုင်းခြားခြင်းဖြင့် ရရှိသော ဖိစီးမှုဖြင့် ပိုင်းခြားကာ၊ /mm2 (MPa)။၎င်းသည် tensile force အရ ပျက်စီးမှုကို ခံနိုင်ရည်ရှိသော သတ္တုပစ္စည်းများ၏ အမြင့်ဆုံးစွမ်းရည်ကို ညွှန်ပြသည်။

② လက်အောက်ခံအချက် (σs)

ဆန့်ထုတ်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း အင်အားထပ်တိုးခြင်း (တည်ငြိမ်မှုကို ထိန်းသိမ်းခြင်း) မရှိဘဲ အထွက်နှုန်းရှိသော သတ္တုပစ္စည်းတစ်ခုသည် အထွက်နှုန်းအမှတ်ဟု ခေါ်သည်။ခွန်အားလျော့နည်းသွားပါက အပေါ်နှင့်အောက် အထွက်နှုန်းအမှတ်များကို ခွဲခြားထားသင့်သည်။လိုက်နာမှုအမှတ်၏ ယူနစ်မှာ N/mm2 (MPa) ဖြစ်သည်။

သာလွန်သောကူးစက်မှုအမှတ်( σ Su): အထွက်နှုန်းကြောင့် အင်အားကျဆင်းခြင်းမဖြစ်မီ နမူနာ၏ အမြင့်ဆုံးဖိအား၊အပိုင်းခွဲအမှတ် ( σ SL) : ကနဦး ချက်ခြင်းအကျိုးသက်ရောက်မှုကို ထည့်သွင်းစဉ်းစားခြင်းမပြုသောအခါ အထွက်နှုန်းအဆင့်ရှိ အနိမ့်ဆုံးဖိအား။

inflection point အတွက် တွက်ချက်ပုံသေနည်းမှာ-

ဖော်မြူလာတွင်- နမူနာ၏ ဆွဲဆန့်မှုဖြစ်စဉ်အတွင်း Fs – ကွေးညွှတ်မှုအား (တည်ငြိမ်သော)၊ N (နယူတန်) ထို့ကြောင့် – နမူနာ၏ မူလအပိုင်းဖြတ်ပိုင်းဧရိယာ၊ mm2။

③ အရိုးကျိုးပြီးနောက် ရှည်ထွက်ခြင်း (σ)

ဆန့်နိုင်အား စမ်းသပ်မှုတစ်ခုတွင်၊ မူလတိုင်းတာမှုအလျားနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပြီးနောက် ကျိုးပြီးနောက် နမူနာ၏ အတိုင်းအတာအလျားသို့ ပေါင်းထည့်ထားသော အလျားရာခိုင်နှုန်းကို elongation ဟုခေါ်သည်။σ ဖြင့် ယူနစ်သည် % ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြသည်။တွက်ချက်မှုဖော်မြူလာမှာ-

ဖော်မြူလာတွင်- L1- ကျိုးပြီးနောက်နမူနာ၏ အတိုင်းအတာအရှည်၊L0-နမူနာ၏မူလတိုင်းထွာအရှည်၊ မီလီမီတာ။

④ပုဒ်မ လျှော့ချနှုန်း(ψ)

ဆန့်နိုင်အားစမ်းသပ်မှုတစ်ခုတွင်၊ ကွဲထွက်ပြီးနမူနာ၏ အချင်းလျှော့ချထားသော အပိုင်းဖြတ်ပိုင်းဧရိယာအတွင်း အမြင့်ဆုံးလျှော့ချခြင်းကို မူလအပိုင်းဖြတ်ပိုင်းဧရိယာ၏ရာခိုင်နှုန်းကို ခေါ်သည်၊ ၎င်းကို အပိုင်းဖြတ်ပိုင်းလျှော့ချမှုနှုန်းဟုခေါ်သည်။အတူψ ယူနစ်သည် % ဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြသည်။တွက်ချက်ပုံသေနည်းမှာ အောက်ပါအတိုင်းဖြစ်သည်။

ဖော်မြူလာတွင်- S0- နမူနာ၏ မူရင်းဖြတ်ပိုင်းဧရိယာ၊ mm2;S1- ကျိုးပြီးနောက်နမူနာ၏ လျှော့ချထားသော အချင်းရှိ အနိမ့်ဆုံးဖြတ်ပိုင်းဧရိယာ၊ mm2။

⑤မာကျောမှုပန်းတိုင်(HB)

မျက်နှာပြင်ပေါ်ရှိ မာကျောသော အရာဝတ္ထုများ၏ ဖိအားကို ခံနိုင်ရည်ရှိသော သတ္တုပစ္စည်းများ၏ စွမ်းရည်ကို မာကျောမှုဟုခေါ်သည်။မတူညီသော စမ်းသပ်နည်းများနှင့် အသုံးချမှုအပိုင်းများအရ မာကျောမှုကို Brinell hardness၊ Rockwell hardness၊ Vickers hardness၊ Shore hardness၊ microhardness နှင့် high-temperature hardness ဟူ၍ ထပ်မံခွဲခြားနိုင်သည်။Brinell၊ Rockwell နှင့် Vickers မာကျောသော ပိုက်အမျိုးအစားသုံးမျိုးရှိသည်။